Chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken được kỳ vọng sẽ giúp giải quyết các khúc mắc tồn tại giữa Mỹ và Trung Quốc trong nỗ lực cải thiện quan hệ giữa hai nước.
Đây cũng là hoạt động trao đổi cấp cao mới nhất giữa hai siêu cường hàng đầu thế giới. Cùng với việc từng bước giải quyết các khúc mắc ảnh hưởng đến thương mại toàn cầu và nối lại các kênh liên lạc quân sự, quan hệ giữa hai nước được xem là đã bớt gay gắt hơn kể từ khi bị kéo xuống mức thấp kỷ lục hồi đầu năm ngoái.
Mặc dù vậy, hai nước vẫn tồn tại nhiều bất đồng liên quan đến hoạt động của các doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc; các vấn đề về xuất khẩu của Trung Quốc và những mâu thuẫn từ sự hỗ trợ của Bắc Kinh đối với Moscow trong chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Ngày 25/4, tại cuộc họp với Bí thư Thành ủy Thượng Hải Trần Cát Ninh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã nêu lên mối lo ngại về "các chính sách thương mại và hoạt động kinh tế phi thị trường" của Trung Quốc.
Ông Blinken "nhấn mạnh rằng Mỹ tìm kiếm sự cạnh tranh kinh tế lành mạnh với Trung Quốc, và một sân chơi bình đẳng cho người lao động và các công ty Mỹ đang hoạt động tại Trung Quốc".
Về phía Trung Quốc, phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Uông Văn Bân nói rằng "Trung Quốc luôn thực hiện các thỏa thuận hợp tác kinh tế và thương mại theo các nguyên tắc của thị trường".
"Chúng tôi hy vọng phía Mỹ sẽ tôn trọng nguyên tắc cạnh tranh công bằng, tuân thủ các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), đồng thời hợp tác với Trung Quốc để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển lành mạnh và ổn định của quan hệ kinh tế - thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ", ông Uông nói.
Trong ngày làm việc tại Thượng Hải, ông Blinken cũng đã có buổi nói chuyện với các lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ, sinh viên Mỹ và Trung Quốc tại cơ sở của Đại học New York tại Thượng Hải - nơi mà theo ông Blinken cho rằng "sự giao thoa giữa các nền văn hóa là cách tốt nhất để chúng ta bắt đầu, bằng cách thấu hiểu lẫn nhau."
Ngày mai 26/4, Ngoại trưởng Mỹ Blinken dự kiến sẽ tới Bắc Kinh để hội đàm với người đồng cấp Vương Nghị và có thể hội kiến Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Đây là những cuộc gặp được dự đoán sẽ rất "cân não", theo Reuters.
Trước đó ngay khi ông Blinken vừa hạ cánh xuống Thượng Hải, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký một dự luật lưỡng đảng hiếm hoi bao gồm 8 tỷ USD nhằm đối phó sức mạnh quân sự của Trung Quốc, cũng như hàng tỷ USD viện trợ quốc phòng cho Đài Loan (Trung Quốc) và 61 tỷ USD viện trợ cho Ukraine.
Ông Biden cũng ký một dự luật riêng liên quan tới việc cấm TikTok - ứng dụng chia sẻ video ngắn của Trung Quốc - nếu công ty mẹ là ByteDance không thoái vốn khỏi ứng dụng này trong vòng 9 tháng đến một năm tới.
