Kỹ năng làm cha mẹ (09/09/2016)
(VOH) - Một thực nghiệm cho thấy con trẻ luôn cần sự quan tâm từ cha mẹ cùng tư vấn của tiến sĩ Nguyễn Hữu Nguyên về tâm lý, bác sĩ Yến Phi về các vấn đề dinh dưỡng, chăm sóc con trẻ.
Bỏ thiết bị công nghệ xuống
The New York times kể câu chuyện của một bà mẹ ở Mĩ tự nhận mình nghiện smartphone. Bà đã đặt camera quay lại những hoạt động của gia đình trong 1 tháng. Bà nhận thấy rằng khi bà sử dụng điện thoại thì 2 đứa con sinh đôi 3 tuổi của bà dù chơi đùa nhưng vẫn tìm kiếm sự chú ý từ mẹ.
Những đứa trẻ nhìn mẹ vì nhiều lý do như muốn chỉ cho mẹ xem chúng đang làm gì hoặc xem phản ứng của người mẹ. Trong khoàng thời gian ngắn, có đến 28 hai đứa bé tìm kiếm sự quan tâm của bà.
Bà mẹ đã kết thúc bài đăng của mình bằng một lời khẩn cầu đến các bậc cha mẹ rằng hãy bỏ các thiết bị công nghệ xuống và dành thời gian cho gia đình, cho những người mà bạn yêu thương và đặt biệt là những đứa trẻ.
Đừng quá bận bịu với những trang mạng xã hội, chúng ta sẽ không biết được ai đang quan sát chúng ta và chúng ta đang gửi đi thông điệp gì? Điều đó cho thấy thời gian dành cho con là vô cùng quan trọng, các con không chỉ cần ăn ngon mặc đẹp mà còn cần sự quan tâm từ cha mẹ.
* Thính giả VOH: Cháu gái tôi 16 tuổi có quan hệ tình dục với bạn trai trên 30 tuổi và đã có gia đình. Là một người cậu, tôi không biết có nên trao đổi với bố mẹ của cháu hay không khi họ đang nợ nần và có nguy cơ ly hôn. Tôi nên làm như thế nào trong trường hợp này?
- Tiến sĩ Nguyễn Hữu Nguyên: Trước hết, chúng ta nên dùng phương pháp hoãn binh. Vì nếu bố mẹ cháu biết tin này, chắc chắn họ không giải quyết khi không có tiếng nói chung trong hôn nhân. Ngược lại, họ có thể sẽ cùng nổi giận với con hoặc hắt hủi cháu, mẫu thuận gia đình sẽ tăng lên khi hai người đổ lỗi cho nhau.
Người cậu nên nói chuyện, phân tích cho cháu hiểu với tư cách khách quan và giúp cháu thoát khỏi nỗi sợ bố mẹ biết. Cậu có thể gặp trực tiếp người đàn ông kia để giải quyết vấn đề và cho người này biết họ đã phạm pháp khi quan hệ với người chưa thành niên.
Không có kịch bản chi tiết cho cuộc nói chuyện này. Mọi việc phụ thuộc vào tính cách, tình thương và mối quan hệ giữa hai cậu cháu. Nên lấy tất những hiểu biết về gia đình để đưa ra lý lẽ cụ thể để giúp buổi nói chuyện trở nên nhẹ nhàng và gần gũi hơn.
HỎI ĐÁP SỨC KHỎE
Bác sĩ Yến Phi – Trưởng bộ môn dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch.
* Thính giả VOH: Con gái của tôi 9 tuổi, bé ăn uống được nhưng vẫn thiếu cân. Bé cao 1m32 mà chỉ nặng 21kg? Bác sĩ có thể tư vấn xem mẹ nên chăm sóc bé giai đoạn này như thế nào? Có nên nuôi bé bằng sữa đậu nành hay không và uống sữa nhiều bé có bị viêm họng hay không?
- Bác sĩ Yến Phi: Bé chỉ thiếu khoảng 2kg và trong độ tuổi này bé nhỏ con như vậy thì thường sẽ chậm dậy thì. Nhưng khi bắt đầu dậy thì, bé sẽ có sự phát triển tốt hơn, đạt chiều cao nhanh hơn. Bé gái 9 tuổi thường đã ở giai đoạn 2-3 của quá trình dậy thì, nên khi bé hành kinh sẽ mất luôn chiều cao. Do đó, vấn đề đáng lo ở đây là chiều cao của bé vì bé vẫn chưa được 1m4.
Bé ăn nhiều nhưng không đúng chất. Ở độ tuổi này bé cần từ 1,2-1,5 lít sữa và 100-120g chất đạm mỗi ngày. Lượng đạm nhiều khiến bé mất chiều cao vì làm tăng lượng canxi bị thải qua đường thận. Mẹ nên cho bé uống nhiều sữa đến 1 năm sau khi bé hành kinh, vì đây là giai đoạn tối đa phát triển chiều cao. Bé uống bữa sữa trong ngày và ăn ba bữa chính với chất bột đường và chất xơ. Bữa phụ có thể cho bé ăn thêm các loại bánh làm từ chất bột.
Không nên dùng sữa đậu nành để nuôi trẻ mà nên cho bé uống sữa bò. Nguyên nhân của viêm họng và vi trùng chứ không phải do sữa, nên cho bé làm vệ sinh miệng sạch sẽ để tiêu diệt vi trùng.
* Thính giả VOH: Bé nhà tôi sinh thiếu 1 tháng và được 2,4kg. Hiện tại bé đã 5 tháng đạt 7,5kg và cao 64cm. Như vậy cháu có bị thiếu chiều cao hay không? Đến tháng thứ 5 bé lười uống sữa hơn và tôi đang cho bé uống vitamin D, không biết có nên cho bé uống thêm canxi ống để bé tăng chiều cao hay không? Một ngày nên cho bé uống bao nhiêu ml nước là đủ? Bé sinh thiếu tháng thì có nên cho ăn dậm sớm hay không?
- Bác sĩ Yến Phi: Bé hoàn toàn không thiếu chiều cao. Có thể do ở trong bụng mẹ bé đã phát triển rất tốt và khi bé chào đời, mẹ đã có chế độ dinh dưỡng phù hợp. Hiện nay, bé dù nằm trong nhóm trẻ sinh non nhẹ cân nhưng đã đạt kịp độ tăng trưởng tương đương với trẻ bình thường theo đúng độ tuổi.
Nguồn canxi từ sữa thường dồi dào, dễ hấp thu nhất và dễ sử dụng nhất, trẻ uống đủ sữa và kết hợp phơi nắng đầy đủ sẽ không thiếu canxi. Chỉ có trường hợp thiếu rõ rệt do bệnh lý mới cần bổ sung. Các nguồn canxi không đến từ sữa thường có tỉ lệ hấp thu rất thấp, chì khoảng 5-10% canxi được hấp thu thôi và đôi khi có tác dụng phụ. Do đó nên cho bé uống lượng sữa cần thiết vì hập thụ canxi từ sữa lên đến 40%.
Khi bé lười uống sữa, nên tìm kiếm nguyên nhân để sớm giải quyết. Nguyên nhân có thể bé bị viêm mũi họng, tiêu chảy, mọc răng hoặc uống quá nhiều nước. Cũng có trường hợp mẹ không vắt sữa đầu dòng đi mà để bé uống nhiều sữa đầu dòng quá nên bé mất phản xạ khát vì sữa mẹ có nhiều nước.
Về vấn đề uống nước thì chúng ta tính lượng nước bé cần uống bằng cách lấy cân nặng của bé nhân lên. Nếu bé dưới 10kg thì nhân với 100 sẽ ra số lượng nước cần uống trong ngày. Tuy nhiên chúng ta cần lưu ý, đối với trẻ con thì lượng nước này sẽ được cung cấp qua sữa. Trẻ dưới 6 tháng tuổi không cần dùng thêm nước. Trẻ bắt dầu ăn dặm, chúng ta có thể cho trẻ uống nước tráng miệng sau mỗi bữa ăn để sạch miệng.
Thời gian ăn dặm của bé phụ thuộc vào việc bé có bắt kịp bạn bè hay không. Nếu được thì khi bé được 6 tháng nên cho bé bắt đầu ăn dặm.
